Tarcza antykryzysowa - wybrane założenia

Czym jest Tarcza Antykryzysowa?

            Jest to pakiet ustaw, regulujących rozwiązania dla tzw. sytuacji kryzysowych wywołanych COVID-19, a także sposoby zapobiegania, przeciwdziałania oraz zwalczania wirusa. Akt prawny nawiązuje do wielu dziedzin życia prywatnego, organizacji pracy, czy spraw podatkowych, a także, zwolnień ze składek na ubezpieczenia społeczne, czy odsunięcia wielu obowiązków administracyjnych.

            Rozwiązania zawarte w uchwalonym akcie prawnym mają za zadanie umożliwić przedsiębiorcom przetrwanie na rynku, a także uchronić pracowników przed zwolnieniami, poprzez obniżenie kosztów związanych z prowadzeniem działalności oraz kosztów pracy.       Adresatami założeń Tarczy są zarówno osoby niezatrudniające pracowników, jak i mali, średni, czy duzi przedsiębiorcy. Jednym słowem, Tarcza swoim zakresem obejmuje jak najszerszy krąg odbiorców, w celu zminimalizowania ryzyka wywołania kryzysu społeczno-gospodarczego.

Wybrane kwestie regulowane specustawą:

1. Zwolnienie małych firm, zgłaszających do 9 osób do ubezpieczeń społecznych, ze składek za marzec, kwiecień i maj 2020 r.:

Państwo przejmie na 3 miesiące pokrycie składek do ZUS od przedsiębiorców działających przed 1 lutego br. Zwolnienie dotyczy składek za przedsiębiorcę i pracujące dla niego osoby. Ze zwolnienia mogą skorzystać także samozatrudnieni z przychodem do 15 681 zł (300% przeciętnego wynagrodzenia), którzy opłacają składki tylko za siebie. Zwolnienie dotyczy składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, FGŚP, FEP. Zarówno przedsiębiorca, jak i pracujące dla niego osoby zachowają prawo do świadczeń zdrowotnych i z ubezpieczeń społecznych za okres zwolnienia ze składek. Przedsiębiorcy opłacający składki na własne ubezpieczenia i osoby z nimi współpracujące zachowują prawo do świadczeń w razie choroby i macierzyństwa jeżeli były w dobrowolnym ubezpieczeniu chorobowym na 1 lutego 2020 r.

Ze zwolnienia ze składek nie skorzystają firmy, które znajdowały się w trudnej sytuacji w grudniu 2019 r. i nie regulowały należności, w tym składek pobieranych przez ZUS. Wynika to z regulacji UE.

2. Home office: 
   W celu przeciwdziałania COVID-19 pracodawca może polecić pracownikowi wykonywanie, przez czas oznaczony, pracy określonej w umowie o pracę, poza miejscem jej stałego wykonywania (praca zdalna).

 

3. Uelastycznienie czasu pracy w przypadku pracodawców, u których wystąpił spadek obrotów gospodarczych w następstwie wystąpienia COVID-19 i którzy nie zalegają w regulowaniu zobowiązań podatkowych, składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Pracy lub Fundusz Solidarnościowy do końca trzeciego kwartału 2019 r:

 

• Pracodawca dotknięty skutkami epidemii koronawirusa będzie mógł skrócić dobowy czas nieprzerwanego odpoczynku dla pracownika z obecnych 11 godzin do 8 (z gwarancją oddania pracownikowi równoważnego odpoczynku w okresie 8 tygodni), a tygodniowy czas takiego odpoczynku – z 35 do 32 godzin.
• W porozumieniu ze związkami zawodowymi albo – gdy nie ma związków – z przedstawicielami pracowników – będzie mógł też wydłużyć dobowy wymiar czas pracy do 12 godzin (równoważny system czasu pracy) oraz okres rozliczeniowy do maksymalnie 12 miesięcy.
• stosować mniej korzystne warunki zatrudnienia pracowników niż wynikające z umów o pracę w zakresie i przez czas uzgodniony w porozumieniu ze związkami zawodowymi lub przedstawicielami pracowników wyłonionymi w trybie przyjętym u danego pracodawcy.

 

4. Dofinansowanie kosztów prowadzenia działalności przez samo zatrudnionych:

Starosta może, na podstawie zawartej umowy, przyznać przedsiębiorcy będącemu osobą fizyczną niezatrudniającemu pracowników, dofinansowanie części kosztów prowadzenia działalności gospodarczej w przypadku spadku obrotów gospodarczych w następstwie wystąpienia COVID-19.

Przez spadek obrotów gospodarczych rozumie się zmniejszenie sprzedaży towarów lub usług w ujęciu ilościowym lub wartościowym obliczone jako stosunek łącznych obrotów w ciągu dowolnie wskazanych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych, przypadających w okresie po dniu 1 stycznia 2020 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku o przyznanie dofinansowania, w porównaniu do łącznych obrotów z analogicznych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych roku poprzedniego; za miesiąc uważa się także 30 kolejno po sobie następujących dni kalendarzowych, w przypadku gdy dwumiesięczny okres porównawczy rozpoczyna się w trakcie miesiąca kalendarzowego, to jest w dniu innym niż pierwszy dzień danego miesiąca kalendarzowego.

Dofinansowanie, o którym mowa w ust. 1, w przypadku spadku obrotów o:

• co najmniej 30% - może być przyznane w wysokości 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia miesięcznie,
• co najmniej 50% - może być przyznane w wysokości 70% kwoty minimalnego wynagrodzenia miesięcznie,
• co najmniej 80% - może być przyznane w wysokości 90% kwoty minimalnego wynagrodzenia miesięcznie

- na okres nie dłuższy niż 3 miesiące.

5. Dofinansowanie wynagrodzeń pracowników, osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę nakładczą lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług:

Starosta może, na podstawie zawartej umowy, przyznać przedsiębiorcy w rozumieniu art. 4 ust. 1 lub 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców dofinansowanie części kosztów wynagrodzeń pracowników w rozumieniu art. 15g ust. 4 zdanie pierwsze oraz należnych od tych wynagrodzeń składek na ubezpieczenia społeczne w przypadku spadku obrotów gospodarczych w następstwie wystąpienia COVID-19.

 

6. Rezygnacja z ustalenia opłaty prolongacyjnej z tytułu rozłożenia na raty lub odroczenia terminu płatności składek ZUS:

 W przypadku odroczenia terminu płatności lub rozłożenia na raty, o którym mowa w art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, dotyczącego należności z tytułu składek należnych za okres od 1 stycznia 2020 r., na podstawie wniosku złożonego w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii albo w okresie 30 dni następujących po ich odwołaniu, nie nalicza się opłaty prolongacyjnej, o której mowa w art. 29 ust. 4.

7. Wystąpienie przez pracodawcę o dofinansowanie z FGŚP wynagrodzeń pracowników objętych przestojem ekonomicznym lub obniżonym czasem pracy  osób oraz środków na opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne należnych od pracodawcy od tych świadczeń.    
   Dotyczy to przedsiębiorców:
   • którzy odnotują spadek obrotów gospodarczych,
   • w stosunku do których nie zachodzą przesłanki zgłoszenia wniosku o upadłość,
   • którzy nie zalegali do końca III kwartału 2019 r. z zapłatą podatków, składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Pracy lub Fundusz Solidarnościowy.

 

8. Rozliczenie całej tegorocznej straty w przyszłym roku:

Umożliwienie podatnikom CIT i PIT, którzy ponoszą negatywne konsekwencje COVID-19, odliczenia straty poniesionej w 2020 r., od dochodu z działalności, uzyskanego w 2019 r. Warunek to osiągnięcie w 2020 r. – w porównaniu do 2019 r. – przychodów niższych o co najmniej 50 proc..

9. Utrzymanie poziomu dofinansowania ze środków PFRON kosztów uczestnictwa w warsztacie terapii zajęciowej w razie zawieszenia działalności warsztatu w związku z przeciwdziałaniem COVID-19:

Dofinansowanie ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych kosztów uczestnictwa w warsztacie terapii zajęciowej, o którym mowa w art. 10a ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, nie ulega obniżeniu, w związku z zawieszeniem działalności warsztatu na skutek przeciwdziałania COVID-19.

10. Rekompensata poniesionych przez zakłady aktywności zawodowej kosztów wynagrodzenia wypłacanego osobom niepełnosprawnym:

W związku z przeciwdziałaniem COVID-19, pracodawca będący zakładem aktywności zawodowej może ubiegać się o rekompensatę wypłaconego wynagrodzenia pracownikom niepełnosprawnym, o których mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 426), pokrywanego ze środków pochodzących z działalności wytwórczej lub usługowej zakładu aktywności zawodowej lub innych źródeł, w części proporcjonalnej do występującej w danym miesiącu liczby dni przestoju w działalności zakładu aktywności zawodowej lub zmniejszenia przychodu z tej działalności.

Dla rodziców:

11. Rodzice opiekujący się dziećmi mogą skorzystać z dłuższego dodatkowego zasiłku opiekuńczego:

Przysługuje on w wymiarze do 14 dni ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem.

W przypadku zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola, szkoły lub innej placówki, do których uczęszcza dziecko albo niemożności sprawowania opieki przez nianię lub dziennego opiekuna z powodu COVID-19, osobie, o której mowa w art. 7 ust. 1 i 2 oraz art. 16 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2020 r. poz. 174), przysługuje zasiłek opiekuńczy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad:

• dzieckiem do lat 8
• dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności do ukończenia 18 lat albo dzieckiem z orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego.

Dla Obcokrajowców:

12. Przedłużenie legalnego pobytu i zezwoleń na pracę dla obcokrajowców;

Wydłużenie wiz pobytowych i zezwoleń na pobyt czasowy cudzoziemców. Wydłużenie terminu składania wniosków o udzielenie zezwoleń pobytowych, przedłużenie wizy oraz przedłużenie pobytu w ramach ruchu bezwizowego, jeżeli wypadałby w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii. Wydłużenie z mocy prawa okresów ważności zezwoleń na pobyt czasowy oraz wiz krajowych (do 30 dni od dnia odwołania tego stanu).

Jak wynika z powyższego, zakres regulacji jest bardzo szeroki. Nie sposób objąć wszystkich przepisów jednym zwięzłym artykułem, jednakże wypowiadając się w jednym przedmiocie nie można nie wspomnieć o innych. Jak zostało wspomniane powyższy artykuł ma na celu opisanie – w naszej ocenie – najważniejszych z punktu widzenia pracodawcy i pracownika kwestii podlegających obecnie regulacjom. Należy podkreślić, iż stan prawny jest dynamicznie przez ustawodawcę zmieniany, dlatego należy śledzić najnowsze artykuły na naszym blogu.